- در جریان برگزاری آخرین دور مذاکرات هسته‌ای میان ایران و اعضای ۱+۵ در وین[تیرماه ۹۴] آمانو به همراه دیگر طرف‌های مذاکرات، در جریان مخالفت صریح جمهوری اسلامی ایران با بازرسی از اماکن نظامی خود قرار گرفت. پس از امضای توافقنامه هسته‌ای، آمانو عملا سخنی در تایید بازرسی از اماکن نظامی کشورمان به میان نیاورد.

با این حال پس از روی کار آمدن «دونالد ترامپ» موضوع با قبل تفاوت پیدا کرد! پس از سفر «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد به وین در سال ۲۰۱۷ میلادی، بار دیگر موضوع «بازرسی از اماکن نظامی ایران» موضوعیت پیدا کرد. آمانو شهریورماه سال گذشته [بلافاصله پس از سفر هیلی] در مصاحبه‌ای جنجالی با «آسوشیتدپرس» اعلام کرد: «با ﻧﻈﺎﺭﺕﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁنها ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ، ﺁژﺍﻧﺲ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺍﻣﺎﻛﻦ، ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻰ، ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ دارد».

آمانو برای نخستین‌بار پس از تیرماه ۹۴، موضوع «دسترسی به هر مکان در هر زمان» در کشورمان را مورد تاکید قرار داد. بسیاری از تحلیلگران بین‌المللی بدرستی معتقد بودند آمانو این اظهارات را به صورتی کاملا هدفمند و در راستای زمینه‌سازی برای مانور هسته‌ای ترامپ علیه برجام بر زبان رانده است.

۲- پس از خروج ایالات متحده از برجام، شاهد وقوع حادثه‌ای استثنایی و کم‌سابقه در آژانس بودیم. «ترو وارجورانتا» دیپلمات فنلاندی، معاون مدیرکل آژانس و رئیس اداره ضمانت‌های بین المللی آژانس- که کار بازرسی از پروژه‌های هسته‌ای را بر عهده دارد- از مقام خود استعفا کرد. یوکیا آمانو و دیگر مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اصرار داشتند چرایی این استعفا رسانه‌ای نشود؛ از این رو مدیرکل مستقل(!) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بلافاصله با این استعفا موافقت و فرد دیگری را به جای «ترو وارجورانتا» منصوب کرد. دلیل واقعی استعفای رئیس اداره ضمانت‌های بین‌المللی آژانس، بازی سیاسی آمانو و همراهانش در زمین ایالات متحده بود.

واقعیت امر این است که آمانو در جریان سفر سال گذشته نیکی هیلی به وین، موضع قاطعانه‌ای در برابر وی و خواسته‌اش مبنی بر «بازرسی از اماکن نظامی ایران» اتخاذ نکرد. فراتر از آن، زمانی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس در فاصله چند روز مانده به خروج آمریکا از برجام، گزافه‌گویی‌هایی را در خصوص حرکت ایران به سوی ساخت بمب اتم مطرح کرد، آمانو حاضر نشد با قاطعیت کامل این اظهارات را محکوم یا لااقل رد کند. همین مسأله سبب شد  نحوه انجام ماموریت بخش بازرسی‌های آژانس و افرادی مانند وارجورانتا زیر سوال رود؛ موضوعی که منجر به نارضایتی و استعفای وی شد.

۳- هم‌اکنون آمانو به بازی وقیحانه خود در زمین آمریکا ادامه می‌دهد. طرح موذیانه موضوع «دسترسی به اماکن نظامی ایران» آن هم در شرایطی که کلیت توافق هسته‌ای تحت‌الشعاع خروج ایالات متحده از آن قرار گرفته، نشان‌دهنده ماموریت هدفمند مدیرکل آژانس است. بر اساس این ماموریت هدفمند، آژانس مانند همیشه «ظرفیت‌های فنی» خود را در استخدام «اهداف سیاسی واشنگتن و تروئیکای اروپایی» قرار می‌دهد. آمانو بخوبی می‌داند «بازرسی از اماکن نظامی ایران» یکی از درخواست‌های چهارگانه ترامپ از کشورهای اروپایی برای حفظ برجام است.

مدیرکل آژانس در صدد است با وجود خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، چنین خواسته نامشروع و نامعقولی را (به نمایندگی از غرب) محقق کند. از این رو اظهارات اخیر آمانو را نمی‌توان در قالب یک «رویکرد فنی» نسبت به برجام مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. زمان خاص این اظهارنظر و ادبیات به کار رفته در آن نشان می‌دهد آمانو برای چندمین بار طی سال‌های اخیر، عهده‌دار ماموریت تازه‌ای در تقابل با کشورمان شده است.

چنانکه اشاره شد نقطه اصلی تمرکز آمانو در این معادله، «دسترسی کامل به اماکن نظامی و غیر نظامی» در ایران است. این هدفگذاری خطرناک مدت‌هاست به صورت مشترک از سوی غرب و آژانس انجام می‌شود اما آمانو ترجیح داده در آشفته بازار فعلی برجام، آن را بار دیگر در فضای عمومی طرح کند. از سوی دیگر، می‌توان اظهارات آمانو را مانند قطعه‌ای از پازل مشترک بازیگران غربی (واشنگتن و تروئیکای اروپایی) در راستای تکمیل تصویر «توافق جدید» با ایران در نظر گرفت. طی هفته‌های اخیر، مذاکرات مخفیانه و فشرده‌ای میان مقامات آمریکایی و اروپایی بر سر «انعقاد توافق جدید» با ایران انجام شده است.

تعلل کشورهای اروپایی در پاسخ‌دهی به خواسته ایران مبنی بر تضمین برجام، معلول همین مذاکرات است. آمانو به عنوان فردی که مدیریت خود در آژانس را مرهون حمایت‌های آمریکا  و کشورهای غربی است نیز به طور طبیعی سعی دارد با طرح موضوع دسترسی به همه اماکن کشورمان، ایران را برای پذیرش توافقی جدید [و ننگین] تحت فشار قرار دهد. با این حال، چنانکه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی تاکید فرموده‌اند چنین خواب آشفته‌ای هرگز تعبیر نخواهد شد.

آمانو نیز در آینده نزدیک، باید پاسخگوی اقدامات و رفتارهای خود در تقابل با ملت ایران باشد.